Ένα χρηματοδοτικό πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία είναι το πρόγραμμα “Ορίζοντας 2020” (HORIZON 2020) το οποίο θα καλύψει την περίοδο 2014 έως 2020 με προϋπολογισμό 80 δις ευρώ. Όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν ότι οι επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία είναι βασικές για το μέλλον και θα πρέπει να αποτελέσουν πυρήνα της στρατηγικής Ευρώπη 2020 για έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Οι βασικοί άξονες στους οποίους εστιάζει το πρόγραμμα είναι:
α) Η Επιστημονική αριστεία (Excellent Science )
Ο σκοπός είναι να ενισχυθεί η παγκόσμια υπεροχή της ΕΕ στο χώρο της επιστήμης προκειμένου να γίνει προσέλκυση των καλύτερων επιστημόνων έτσι ώστε να αναπτυχθούν συνεργασίες για ανταλλαγή ιδεών ανά την Ευρώπη για να βοηθηθούν τα ταλαντούχα άτομα και οι καινοτόμες εταιρείες για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης δημιουργώντας, ανάπτυξη, θέσεις εργασίας και όφελος για όλους.
β) Η βιομηχανική υπεροχή (Industria Leadership)
Η Ευρώπη μπορεί να γίνει καλύτερη σ’ αυτό που κάνει επενδύοντας σε πολλά υποσχόμενες και στρατηγικής σημασίας τεχνολογίες όπως αυτές που χρησιμοποιούνται στην προηγμένη βιομηχανική παραγωγή και στην μικροηλεκτρονική. Η ΕΕ ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να επενδύσουν στην έρευνα με σκοπό την ενίσχυση της καινοτομίας για να γίνουν πιο αποδοτικές και πιο ανταγωνιστικές.
γ) Οι κοινωνικές προκλήσεις (Societal Challenges)
Εδώ η ΕΕ αναγνωρίζει επτά (7) προκλήσεις βασικής προτεραιότητας στις οποίες οι επενδύσεις στην έρευνα και στην καινοτομία μπορούν να έχουν πραγματικό αντίκτυπο και όφελος για τον πολίτη. Αυτές είναι:
- Υγεία, δημογραφικές μεταβολές και καλή διαβίωση
- Επισιτιστική ασφάλεια, αειφόρος γεωργία και δασοπονία, θαλάσσια και ναυτιλιακή έρευνα, έρευνα εσωτερικών υδάτων και βιοοικονομία.
- Ασφαλής, καθαρή και αποδοτική ενέργεια.
- Έξυπνες, πράσινες και ολοκληρωμένες μεταφορές.
- Δράση για το κλίμα, το περιβάλλον, την αποδοτικότητα των πόρων και τις πρώτες ύλες.
- Η Ευρώπη σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο – Κοινωνίες χωρίς αποκλεισμούς, καινοτόμες και σκεπτόμενες.
- Ασφαλείς κοινωνίες – Προστασία της ελευθερίας και της ασφάλειας της Ευρώπης και των πολιτών της.
Σε κάθε έναν από τους άξονες του προγράμματος υπάρχουν δράσεις οι οποίες μπορούν να χρηματοδοτήσουν έργα έρευνας και καινοτομίας.
Δικαίωμα συμμετοχής στις δράσεις του HORIZON 2020 έχει κάθε νομική οντότητα ανεξάρτητα τόπου εγκατάστασης καθώς και Διεθνείς Οργανισμοί. Ιδιώτες, επιστήμονες, μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, Πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, οργανισμοί και ινστιτούτα, δημόσιοι φορείς, μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί καθώς και φορείς της κοινωνικής οικονομίας όπως οι Κοινωνικές επιχειρήσεις.
Εθνικό σημείο επαφής του προγράμματος Horizon 2020 για την υποστήριξη των ελληνικών φορέων στη συμμετοχή τους είναι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης.
